เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นหนึ่งในภูมิภาคที่การบริโภคกาแฟเติบโตเร็วที่สุดในโลก ด้วยระดับเศรษฐกิจที่เพิ่มขึ้นและการเกิดขึ้นของชนชั้นกลาง มีประชากร 600 ล้านคน ดึงดูดความสนใจกาแฟระดับนานาชาติได้มากขึ้น
เขตปลูกกาแฟทั่วโลกมี 3 แห่ง ได้แก่ คาบสมุทรอาหรับ, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แถบมหาสมุทรแปซิฟิก, และละตินอเมริกา สำหรับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก็เป็นแหล่งผลิตกาแฟที่สำคัญ
การปลูกกาแฟในของละประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กาแฟโรบัสต้า คือสายพันธุ์หลัก กาแฟอาราบิกามีรสชาติ กลิ่นหอมที่นุ่มนวลและหวานเล็กน้อย งอาจมีรสเปรี้ยวร่วมด้วย ซึ่งได้รับความนิยมจากคอกาแฟส่วนใหญ่
ในทางกลับกัน กาแฟพันธุ์โรบัสต้านั้น มีรสชาติอ่อนและขม กาแฟโรบัสต้ามีปริมาณคาเฟอีนสูง มีผลผลิตมากและทนทานต่อโรคแมลงได้ดี จึงเป็นที่นิยมของเกษตรกร
นอกจากปัจจัยทางธรรมชาติ เช่น สภาพอากาศ, ภูมิประเทศ, และดินแล้ว การปลูกกาแฟในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้รับอิทธิพลจากประวัติศาสตร์อาณานิคมและวัฒนธรรมตะวันตก ซึ่งการดื่มกาแฟกลายเป็นกิจวัตรประจำวันของคนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งได้รับอิทธิพลจากประเทศออสเตรเลียและสหรัฐอเมริกา
แม้ว่าการปลูกกาแฟและการส่งออกกาแฟยังคงเป็นหลักของประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่การบริโภคกาแฟภายในประเทศก็กลายเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม และยังสร้างโอกาสใหม่ๆ ให้กับผู้ประกอบการจำนวนมาก
องค์การกาแฟนานาชาติ (ICO) การบริโภคกาแฟในเอเชียเติบโตขึ้น 1.5% ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา ขณะที่ยุโรปเติบโตขึ้น 0.5% และสหรัฐอเมริกาเติบโตขึ้น 1.2% แพลตฟอร์มของ BCTC ยังชี้ให้เห็นว่าในระยะยาว วัฒนธรรมการดื่มกาแฟในประเทศเอเชียจะเติบโตอย่างต่อเนื่อง การบริโภคกาแฟที่เพิ่มขึ้นในเอเชียส่วนใหญ่มาจากคนที่ชอบลองสิ่งใหม่ๆ ซึ่งจะมีแตกต่างจากการดื่มชาแบบดั้งเดิม วัฒนธรรมการดื่มกาแฟในเอเชีย ต้องการกำลังในการซื้อที่สูงกว่า จากแพลตฟอร์มของ BCTC ในปี 2024 เกี่ยวกับประเทศไทย คาดว่าคนใน 10 ประเทศอาเซียนจะมีจำนวนถึง 350 ล้านคนในปี 2030 ซึ่งเป็นสองเท่าของจำนวน 135 ล้านคนในปี 2015 และกลุ่มรายได้ปานกลางจะมีสัดส่วนถึง 51% ของประชากรทั้งหมดในปี 2030 ดังนั้น คนระดับกลางและคนรุ่นใหม่จะกลายเป็นกลุ่มหลักในการบริโภคกาแฟ นอกจากการเพิ่มขึ้นของคนระดับกลางแล้ว พฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มของชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก็เปลี่ยนแปลงไปด้วย โดยในอดีต ภูมิอากาศร้อนชื้นในภูมิภาคนี้ทำให้ผู้คนชื่นชอบการกินอาหารเผ็ดและดื่มชาหวาน แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา คนรุ่นใหม่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยเฉพาะในเมือง ได้หันไปดื่มกาแฟดำและเครื่องดื่มที่ไม่มีน้ำตาลหรือมีน้ำตาลต่ำ จากการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมการบริโภค การดื่มกาแฟจึงกลายเป็นทางเลือกที่หลายคนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เลือก ซึ่งการบริโภคกาแฟในภูมิภาคนี้เติบโตอย่างรวดเร็ว โดยข้อมูลจาก ICO ระบุว่า การบริโภคกาแฟในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพิ่มขึ้นจาก 8.4 ล้านกระสอบ (กระสอบละ 60 กิโลกรัม) ในปี 1990 เป็น 19.5 ล้านกระสอบในปี 2012 ซึ่งเป็นการเติบโตที่เร็วกว่าอัตราการเติบโตของความต้องการกาแฟทั่วโลกถึงสองเท่า Jeffrey Sachs นักเศรษฐศาสตร์ชาวอเมริกันและผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาเศรษฐกิจระดับโลกได้กล่าวว่า "ศักยภาพในการเติบโตของการบริโภคกาแฟนั้นมีอยู่จริง และมีความต้องการกาแฟในเอเชีย"
ไม่ว่าจะเป็นการเพิ่มขึ้นของคนระดับกลาง การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการบริโภค หรือวัฒนธรรมการดื่มกาแฟที่หลากหลาย ทุกปัจจัยล้วนสะท้อนถึงศักยภาพในการพัฒนาตลาดกาแฟในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
